Το Μουσείο Χέλμη Φυσική Ιστορίας είναι το μοναδικό Μουσείο φυσικής ιστορίας στη Ζάκυνθο.Εγκαινιάστηκε στις 10 Αυγούστου 2000 από τον Παναγιώτη Χέλμη και στεγάζεται στην Αγία Μαρίνα της Ζακύνθου, σε ένα όμορφο παραδοσιακό κτίριο.Οι συλλογές του περιλαμβάνουν ενότητες χλωρίδας και πανίδας της Ζακυνθινής φύσης.
Η λειτουργία του Μουσείου στηρίζεται εξ ολοκλήρου στην ιδιωτική πρωτοβουλία και έχει ως στόχο να προβάλει την ζακυνθινή φύση στον ελληνικό και διεθνή χώρο. Από την ίδρυση του εξελίσσεται συνεχώς, φτάνοντας να αποτελεί σήμερα ένα θεσμό με περιεχόμενο και ποιότητα που δίνει προϋποθέσεις για μεγάλα βήματα.
Με τα εκθέματά του, αλλά οπωσδήποτε και με την ειδική αίθουσα περιβαλλοντικής αγωγής, το Μουσείο αποτελεί μία τράπεζα πληροφοριών, ένα ισχυρό εργαλείο μάθησης για τον εκπαιδευτικό και το μαθητή, που ασχολούνται με το φυσικό περιβάλλον (γεωλογία, πανίδα, χλωρίδα κ.ά.) των νησιών του Ιονίου πελάγους.
Επιπρόσθετα, παρέχει γνώσεις και ευκαιρίες ευαισθητοποίησης σε ζητήματα προστασίας της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, γενικότερα, καθώς και σε ζητήματα αειφόρου/βιώσιμης ανάπτυξης.
Το δεύτερο αυτό μέρος του σκοπού έχει ως «αιχμή» του τους νέους ανθρώπους. Ωστόσο, επεκτείνεται και στο γενικό κοινό ανεξάρτητα από την ηλικία: Το Μ.Χ.Φ.Ι. ενημερώνει, εκπαιδεύει και ευαισθητοποιεί το κοινό πάνω σε θέματα που σχετίζονται με το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, με την προσδοκία ότι η δράση του αυτή οδηγεί στη βελτίωση της στάσης και της συμπεριφοράς απέναντι στο περιβάλλον.
Οι στόχοι του μουσείου:
1.Ανάπτυξης ειδικών μορφών ήπιου τουρισμού.
Ανοίγονται αξιόλογες δυνατότητες να αναπτυχθεί, π.χ. οικοτουρισμός, αγροτοτουρισμός, επιστημονικός/φυσιοδιφικός τουρισμός, γαστριμαργικός τουρισμός.
Οι μορφές αυτές τουρισμού είναι ιδιαίτερα θετικές για το νησί γιατί αναπτύσσονται σε όλη τη διάρκεια του έτους, δεν έχουν, δηλαδή, τον πεπερασμένο χρονικά χαρακτήρα του κλασικού τουρισμού των θερινών διακοπών.
Αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί με διάφορα μέσα, όπως π.χ. να αποτελεί το Μ.Χ.Φ.Ι. την αφετηρία οδοιπορικών/θεματικών μονοπατιών, να διοργανώνει σχετικές εκδηλώσεις, να διαθέτει από το πωλητήριο και το αναψυκτήριο τα κατάλληλα προϊόντα, να συνεργάζεται με παρεμφερείς φορείς.
2. Ώθηση ανάπτυξης, με υγιή τρόπο, των ορεινών και των λιγότερο γνωστών χωριών και περιοχών της Ζακύνθου.
Οι επισκέπτες, μέσα από τις θεματικές διαδρομές που προτείνει το Μουσείο, ωθούνται να περιηγηθούν και να γνωρίζουν τα ορεινά χωριά και τις αξιόλογες περιοχές του νησιού, που αν και παρουσιάζουν μεγάλο οικολογικό ενδιαφέρον, δεν αποτελούν πόλο έλξης επισκεπτών.
3. Προσέλκυση ειδικού κοινού/επισκεπτών όχι μόνο από την Ελλάδα αλλά και από το εξωτερικό.
Οι επισκέπτες αυτοί (επιστήμονες, φυσιολάτρες όπως παρατηρητές πουλιών κ.ά.) αποτελούν τους καλύτερους «πρεσβευτές» του νησιού στο διεθνή χώρο.
4. Γνωριμία των νέων, κυρίως, ανθρώπων με τη φύση του νησιού και τις ιδιαιτερότητες της.
5. Ανάδειξη των δυνατοτήτων και των αποτελεσμάτων της θετικής δράσης του ανθρώπου προς το περιβάλλον.
6. Λειτουργία ως μέσου που μπορεί να αξιοποιηθεί για να αναπτυχθούν συνεργασίες ανάμεσα σε φορείς του νησιού που έχουν παρόμοιους/ συμβατούς σκοπούς και στόχους.
Τέτοιοι φορείς είναι π.χ. ο Φορέας Διαχείρισης του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου, οργανώσεις προστασίας περιβάλλοντος και διάσωσης πολιτιστικής κληρονομιάς, Δ/νσεις Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης).
7. Προβολή τοπικών παραγωγικών δραστηριοτήτων και των αντίστοιχων προϊόντων.
8. Δημιουργία θέσεων εργασίας και άνοιγμα προοπτικών για κίνηση διαφόρων επαγγελματιών του νησιού μέσα από τη συνεργασία του Μ.Χ.Φ.Ι. με αυτούς.
9. Ώθηση στην ένταξη των απλών κατοίκων αλλά και των επαγγελματιών της ευρύτερης περιοχής στην όλη προσπάθεια για αναβάθμισή της.
